به نقل از «بازار نیوز»

گزارش ویژه اندیشکده لویی انستیتو از چالش‌های مهلک پیش روی دلار

تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۷۳۸۵۴

«بریکس، به دنبال تثبیت روند دلارزدایی و شکستن انحصار اقتصادی ارز شماره یک جهان است». این جمله، تحلیل ویژه اندیشکده لویی انستیتو است.

گروه بین‌الملل بازارنیوز- سید مهدی میرحسینی؛ حدود دو هفته از ارائه گزارش ویژه اندیشکده لویی انستیتو در باب تحرکات و اقدامات اعضای بریکس (برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی) در راستای شکست هژمونی دلار می گذرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ادوارد. جی الکسن، پژوهشگر ارشد اقتصاد سیاسی، استاد دانشگاه نیو ساوت ولز استرالیا و مدیر بخش مطالعات توسعه اقتصادی اندیشکده لویی انستیتو، گزارش ۲۱۰ صفحه ای تیم تحقیقاتی خود را در یک نشست خبری آنلاین ارائه داد. در بخشی از این جلسه ی حدودا دو ساعته، دکتر الکسن اعلام می کند نتایج حاصل از پژوهش های ما نشان دهد که ائتلاف بریکس، تنها امید حقیقی جامعه جهانی برای بر هم زدن نظم تک قطبی و پایان بخشی به سلطه همه جانبه و فراگیر دلار ایالات متحده بر مبادلات تجاری بین الملل خواهد بود.

با نظر به ابراز تمایل و ارائه درخواست ایران برای عضویت در پیمان بریکس که به گفته ی حکمرانان کشورهای عضو، اتفاقی رو به جلو و موثر در راستای پایان بخشی به مرجعیت دلار خواهد بود، در این مقاله، به تبیین و کنکاش در گزارش اندیشکده لویی انستیتو در ارتباط با چالش های پیش روی دلار که منشا آن، تصمیم سازی ها و فعالیت های اجرایی کشورهای عضو بریکس هست، می پردازیم.

 

ائتلاف دلارستیز بریکس، خواب را از چشمان سیاست مداران آمریکایی ربوده است

هنگامی که اونیل اندرسون، کارشناس ارشد مطالعات سیاسی موسسه گلدمن ساکس در آگوست 2001، اصطلاح بریک را برای شناسایی بزرگ ترین  بازارهای نوظهور جهان، ابداع کرد، تصور نمی کرد که قرار باشد چنین پیمان اقتصادی ـ سیاسی نوپایی، روزی به چالش بزرگ ایالات متحده در حفظ مرجعیت دلار در جهان تبدیل شود.

در بخشی از گزارش مبسوط اندیشکده لویی انستیتو آمده است که " شاید به جرات بتوان گفت ائتلاف بریکس، مهم‌ترین و برجسته ترین نماد حرکت جهان امروز به سمت نظم نوین چند قطبی و شکست مرجعیت دلار ایالات متحده در مناسبات اقتصادی و مالی جهان امروز است؛ اعضای ائتلاف بریکس، قدرت‌های نوظهوری بوده و هستند که سازوکار فعلی شورای امنیت را غیرعادلانه دانسته و به دنبال تغییر آن می­باشند که شاید مهم‌ترین نمونه این اعتراضات، تلاش های یکسال اخیر دولت‌هایی نظیر هند و برزیل است که قدرتمندانه و قطعنامه مصوبه های ناحق، ستیزجویانه و فلج کننده شورای امنیت سازمان ملل را وتو کرده اند".

از طرف دیگر، پژوهشگران لویی انستیتو، تمایل قدرت‌های منطقه‌ای نظیر ایران، عربستان سعودی و امارات برای پیوستن به این ائتلاف چندقطبی ساز را  نشان دهنده فرو ریختن نظم تک قطبی سیاسی و اقتصادی در بستر بین الملل و شکست تلاش های ایالات متحده و غرب برای حفظ محوریت دلار در مناسبات سیاسی و اقتصادی می­دانند. این امر، همان چیزی است که خواب خوش را از چشمان سیاستمداران آمریکایی ربوده است.

 

تصمیم سازی ها و اقدامات اعضای بریکس، مرجعیت دلار را به ورطه نابودی خواهد کشاند

با کنکاشی ژرف در پژوهش جامع اندیشکده لویی انستیتو در می یابیم که کشورهای عضو بریکس، از ابتدای پیدایش این ائتلاف تا به امروز، در رسالت و آرمان نانوشته ی خود، به دنبال تضعیف و برچیدن بستر اقتصادی انحصارطلبانه ی دلار محور ایالات متحده در سطح جهان، در جهت بهبود سرعت گردش پول و چرخش مالی بهینه ی بین المللی که منتج به افزایش سطح رفاه در همه دولت ها و جوامع بشری بویژه کشورهای فقیر و کمتر توسعه یافته نیز شود، بوده اند.

به همین دلیل، در سال های اخیر، جامعه بین الملل شاهد اعمال نفوذ و فراگیری فعالیت های موثر و سرنوشت ساز قدرت های نوظهور بریکس در امور جهان بوده است.

به طور نمونه، چین در سه سال اخیر با گسترش پیمان های پولی خود با سایر کشورها، موجب افزایش ۴۶ درصدی به کارگیری یوان در مبادلات تجاری بین المللی شده است؛ در واقع حکمرانی اقتصادی چین با ارائه تسهیلات و امتیازات مطلوب به سایر کشورها، دلار آمریکا را به طور کامل از تبادلات تجاری خود با ۱۷ کشور جهان حذف کرده است. لی که چیانگ، مسئول سیاست اقتصادی چین در اجلاسیه ژوئن ۲۰۲۳ اعضای بریکس در کیپ تاون تأکید کرد که تا سال 2031 رنمینی، یوان، یوان دیجیتال و رمز ارز بانک مرکزی یوان، جایگزین بیش از ۹۰ درصد از مبادلات اقتصادی دلار محور چین با سایر کشورهای جهان خواهد شد.

همچنین روسیه و برزیل با کاهش شدید ذخایر دلاری بانک مرکزی خود از ابتدای سال ۲۰۲۲ تا به امروز (بویژه پس از تشدید فوق العاده تحریم های ایالات متحده علیه روسیه به سبب آغاز جنگ با اوکراین)، طلا، نقره و یوان چین را جایگزین دلار در خزانه ی رسمی کشور خود کرده اند.

نمونه دیگر از قدرت نمایی اعضای بریکس، تحرکات و اقدامات هند در سال های اخیر است. هند در کوشش خستگی ناپذیر چندین ساله ی خود، به دنبال تصاحب بالاترین جایگاه اقتصادی جهان و مرجعیت بخشی به ارز روپیه به جای دلار ایالات متحده است. منطبق با نتایج پژوهش های محققین اندیشکده لویی انستیتو، هند تا سال 2033، دلار را از بیش از ۹۰ درصد از مبادلات تجاری خود حذف کرده و تا سال 2044، از رتبه جهانی اقتصاد ایالات متحده عبور خواهد کرد

لذا همان طور که قابل مشاهده است، ائتلاف بریکس، چیزی بیش از یک پیمان اقتصادی و سیاسی مرسوم است؛ در واقع این بلوک، چندی است که خود را به عنوان بازیگر کلیدی نظام تجاری بین الملل مطرح کرده و درصدد به چالش کشیدن مرجعیت دلار آمریکا و  ایجاد نظام چند قطبی اقتصادی و مالی در سطح جهان در آینده ای نزدیک است.

 

ائتلاف بریکس چگونه دلار را به زانو درمی آورد؟

بریکس به عنوان تنها تشکل اقتصادی ـ سیاسی سازمان دهی شده ی متمرکز بر تلاش در جهت زوال اعتبار و مرجعیت دلار و اقتصاد دلارمحور در عرصه بین الملل، به شدت موجب نگرانی ایالات متحده و هم پیمانان غربی وی در باب تحولات آتی نظم نوین اقتصاد جهانی شده است.

در بخشی از گزارش مبسوط پژوهشگران لویی انستیتو، با استناد به مقاله ی رفرنس موسسه گلدمن ساکس، پیش بینی شده است که در کمتر از 40 سال آینده، اقتصاد بریکس بسیار بزرگتر از اقتصاد گروه G6 متشکل از کشورهای آمریکا، ژاپن، بریتانیا، آلمان، فرانسه و ایتالیا خواهد شد. این بخش از تحقیق می افزاید در سال 2030، میانگین تولید ناخالص داخلی کشورهای بریکس، بیش از نیمی از تولید ناخالص داخلی کشورهای جی6 خواهد بود و در نهایت، در سال 2040، تولید ناخالص داخلی بریکس از گروه جی6، عبور خواهد کرد.

همچنین در این گزارش، با استناد به مقاله پژوهشی موسسۀ گلدمن ساکس، موارد ذیل پیش بینی می شود:

در 50 سال آینده، میانگین نرخ رشد تولید ناخالص داخلی برزیل، 3.6 درصد پیش بینی می شود و اقتصاد برزیل در سال 2027 از اقتصاد ایتالیا، 2032 از اقتصاد فرانسه و سال 2038 از اقتصاد آلمان، پیشی خواهد گرفت. با توجه میانگین روند نرخ رشد تولید ناخالص داخلی کشور چین، پیش بینی می شود به دلیل حجم سرمایه گذاری بسیار بالا، فراوانی نسبی نیروی کار منسجم و ارزان و پایداری اقتصادی، چین بزرگترین اقتصاد جهان در سال 2041 خواهد بود.   میانگین نرخ رشد تولید ناخالص داخلی هند در حال حاضر بیش از 5 درصد است و پیش بینی می شود که در تولید ناخالص داخلی در سال 2032، از ژاپن پیشی بگیرد. روسیه، علی رغم درگیری شدید در پیکار با اوکراین اما به سبب سرمایه­گذاری ها و الگوی تخصیص منابع بهینه، در سال 2039، یکی از 5 کشور برتر اقتصادی جهان خواهد بود. با برنامه ریزی های صورت گرفته، پتانسیل های اقتصادی آفریقای جنوبی چه در سطح منطقه و چه در سطح جهان، در 15سال آینده، بیش از دو برابر خواهد شد. همچنین پیش بینی می شود بانک توسعه بریکس، که به هدف بسیج منابع کشورهای عضو برای عملیاتی سازی پروژه های زیربنایی و توسعۀ پایدار در کشورهای بریکس و دیگر اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه در جهت رویارویی با نهادهای مالی غربی تأسیس گردید، تا سال 2035، چالش های مستقیم و غیرمستقیم جدی برای موسسات و سازمان های مالی و اقتصادی تحت سلطه آمریکا و غرب نظیر بانک جهانی و صندوق بین المللی پول، ایجاد خواهد کرد.

لذا با استناد به موارد فوق الذکر، تغییر جریان غالب اقتصادی از غرب به شرق و کاهش نسبی تا مطلق قدرت اقتصادی و مالی ایالات متحده و اروپا در آینده ی نزدیک، دور از ذهن نمی باشد.

 

نقش تعیین کننده ایران در مناسبات دلارشکنانه ی آتی بریکس

با ابتکار عمل دپیلماسی اقتصادی و سیاسی دولت سیزدهم، ایران در یک موقعیت منحصر به فرد برای پیوستن به گروه بریکس قرار گرفته است. ایجاد بستر مبادلاتی ـ ارتباطی مبتنی بر توازن قوا در مثلث ایران ـ روسیه ـ چین که با روی کارآمدن دولت سیزدهم در دو سال اخیر با جدیت دنبال شد و به وقوع پیوست، جایگاه ایران را برای حضور در اتحادیه ها، ائتلافات و پیمان های اقتصادی و سیاسی جامعه بین الملل ارتقا داده است. به سبب همین رویکرد و الگوی بهینه در حکمرانی سیاسی دولت جدید، دکتر امیرعبدالهیان، وزیر امور خارجه ایران که در اجلاسیه ژوئن ۲۰۲۳ اعضای بریکس در کیپ تاون آفریقای جنوبی شرکت کرده بود، پس از دیدار با همتایان خود در گروه بریکس، از حمایت تمامی اعضا برای پیوستن ایران به این ائتلاف قدرت خبر داد.

همچنین در هفته ها و ماه های اخیر نیز حضور وزرای خارجه و نمایندگان اقتصادی و سیاسی کشورهای چین، هند، روسیه و برزیل در ایران و مذاکره با تیم دیپلماسی دولت سیزدهم در باب نحوه و کیفیت حضور ایران در بریکس، چگونکی امکان آغاز همکاری های بلندمدت ایران در عرصه های مختلف بین المللی با اعضای بریکس و نقش تعیین کننده ی ایران در ایجاد نظم نوین مالی و ارزی با تکیه بر تقویت ارزهای ملی و کاهش مرجعیت دلار در مناسبات اقتصادی فی ما بین، نوید بازگشایی فراگیر و ایجاد تسهیل در عملکردهای اقتصادی و سیاسی ایران در سطح منطقه و جهان را (علی رغم تشدید تحریم های ایالات متحده و غرب) می دهد.

مبتنی بر چنین بازخوردهای مثبت دریافت شده و با توجه به فراهم آوری مقدمات پیوست ایران به پیمان بریکس و همچنین با در نظر گرفتن رابطه مستحکم سیاسی و اقتصادی ایران با چهار پنجم از کشورهای عضو این ائتلاف، بر متولیان امر و دولتمردان کابینه سیزدهم واجب است که با رصد دقیق تحولات جهانی پیش رو و بکارگیری راهبرد موازنه مثبت، به دنبال ارتقای جایگاه کشورمان در نظم آتی جامعه بین‌الملل از طریق پیمان بریکس باشند.

از آنجا که شعار اجلاسیه اخیر بریکس،"شراکت برای رشد فزاینده، توسعه پایدار و تکثرگرایی فراگیر" اعلام شد و مهم‌ترین فراز نشست سران گروه بریکس، مشورت درباره پیوستن قطب‌های منطقه‌ای همچون ایران، عربستان، امارات، آرژانتین و ... به این نهاد بین‌المللی بوده است، به نظر می رسد در آینده ی بسیار نزدیک، استقبال فزاینده از حضور ایران در بریکس که می تواند به چندقطبی سازی سیاسی و اقتصادی در جهان به دلیل موقعیت ژئوپلیتیکی اش، کمک شایان کند، دور از انتظار نیست.

دولت‌های عضو بریکس که در سال های اخیر، بیشترین تمرکز در تصمیم سازی ها و اقدامات خود را بر ترویج بکارگیری ارز‌های ملی در بیش از ۸۰ درصد از مبادلات تجاری و اقتصادی اعضا، تشویق ایجاد پیمان های پولی دو یا چندجانبه ی اعضا با سایر قدرت های اقتصادی در جهان (نظیر توافق ۱۴جولای ۲۰۲۳ ریاض و پکن بر سر استفاده از ارز یوان برای پرداخت بخشی از هزینه‌های خرید نفت که نزدیک ترین نمونه عملی در این عرصه محسوب می شود) و تلاش برای انتشار و توسعه ارز واحد مرجع بریکس و همچنین تلاش برای خلق یک رمز ارز دیجیتال بانک مرکزی مشترک اعضا(CBDC)  در جهت  دستیابی به یک هدف واحد یعنی تضعیف و شکست هژمونی دلار، کاهش سلطه ی دلار آمریکا در مبادلات تجاری جهان و ضربه سنگین و مهلک به جایگاه ناعادلانه و ظالمانه ایالات متحده در نظام مالی بین‌الملل قرار داده اند، به خوبی می دانند که حضور ایران در این ائتلاف، مرکز ثقلی برای دستیابی به اهداف فوق الذکر خواهد بود.

پایان پیام//

برچسب ها: لویی انستیتو ، دلار ، ارز ، دلارزدایی ، بریکس لینک کوتاه خبر: bzna.ir/000Su2

منبع: بازار نیوز

کلیدواژه: دلار ارز دلارزدایی بریکس تولید ناخالص داخلی اقتصادی و سیاسی ایالات متحده سیاسی و اقتصادی پیش بینی می شود ایالات متحده مبادلات تجاری ائتلاف بریکس مرجعیت دلار کشورهای عضو اعضای بریکس بین المللی بین الملل ی دلار ی اعضا تا سال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت bazarnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بازار نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۷۳۸۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

حجم تجارت خارجی ایران ۱۵۳ میلیارد دلار است/ آماده تعامل هستیم

به گزارش قدس آنلاین، عباس علی‌آبادی، در افتتاحیه ششمین نمایشگاه ایران اکسپو، با بیان اینکه اکنون ایران با وجود تحریم‌ها یکی از قطب‌های اقتصاد و صنعت منطقه است، اظهار داشت: بالغ بر ۱۵۳ میلیارد دلار حجم تجارت خارجی کشور شامل صادرات غیرنفتی، نفتی و واردات است که از این رقم نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار مربوط به صادرات غیرنفتی است.

وی افزود: کشورهای همسایه افریقایی، کشورهای اسلامی و دوست در اولویت توسعه روابط و همکاری اقتصاد با جمهوری اسلامی ایران هستم ضمن اینکه عضو ناظر تجارت جهانی هستیم و با حضور در پیمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تعامل سازنده‌ای با این پیمان‌های این کشورها داریم.

علی‌آبادی بیان داشت: در سازمان همکاری اکو با ۹ کشور همسایه و منطقه همکاری داریم و موافقتنامه تجاری در حال پیگیری است با هشت کشور اسلامی در حال توسعه، موافقتنامه تجارت ترجیحی امضا کرده و در حال اجرا هستیم. همچنین در سازمان همکاری اسلامی با کشورهای عضو موافقتنامه تجارت ترجیحی داشته و همکاری‌های تجاری را برنامه‌ریزی و اجرا می‌کنیم.

وی خاطرنشان کرد: با کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا، موافقتنامه تجارت آزاد و با تعدادی دیگر از کشورها موافقتنامه تجارت ترجیهی به امضا رسیده و با برخی دیگر از کشورها در حال مذاکره هستیم، ما آماده عامل هستیم و دست همکاری اقتصادی با کشورها و ملت‌های جهان را می‌فشاریم.

توسعه روابط تجاری با کشورهای شرکت‌کننده در نمایشگاه اکسپو

وزیر صنعت، معدن و تجارت، با اشاره به برگزاری نمایشگاه ایران اکسپو ۱۴۰۳ گفت: تلاش می‌کنیم این نمایشگاه بتواند با ارائه شفافیت توانمندی‌ها و شناسایی نیازمندهای طرفین گام جدی را در توسعه اقتصادی بردارد.

علی‌آبادی ادامه داد: مهم‌ترین هدف این نمایشگاه توسعه روابط تجاری با کشورهای شرکت‌کننده است، ایران در حوزه تجارت مزایای نسبی بسیاری دارد که می‌تواند تسهیل گر بسیاری از تعاملات در سطوح مختلف راهبردی باشد.

وی بیان کرد: زمینه‌های همکاری را تسهیل می‌کند ایران در حوزه تجارت مزایای نسبی دارد که می‌تواند تسهیل گر در حوزه راهبردی باشد همچنین چهره واقعی بخشی از توانمندی‌های ایران در این نمایشگاه‌ها معرفی می‌شود و زمینه برای همکاری‌های اقتصادی فراهم می‌گردد.

حضور بازرگانان و تجار از ۱۰۰ کشور دنیا

وزیر صنعت، معدن و تجارت، با اشاره به حضور بازرگانان و تجار از ۱۰۰ کشور دنیا گفت: توجه به جایگاه ایران در کنار ظرفیت معدنی و کشاورزی و صنعتی فرصت‌های زیادی را فراهم می‌کند در این راستا رویکرد اصلی برنامه‌های وزارت صمت مبتنی بر تعاملات در عرصه بین‌الملل و کسب و کار دانش بنیان است.

وی بیان داشت: برنامه ما در مرحله اول جهت‌دهی توسعه اقتصادی بر پایه رشد اقتصادی پایدار با تعاملات بین‌المللی با محصولات فناورانه است، دوم توسعه زیرساخت‌های تجاری و افزایش سهم کشور از تجارت بین‌المللی از دیپلماسی اقتصادی است.

اولویت به دیپلماسی اقتصادی با هدف ورود به بازارهای جهانی و فناوری

علی‌آبادی با بیان اینکه اولویت‌دادن به دیپلماسی اقتصادی با هدف ورود به بازارهای جهانی و فناوری است گفت: تعامل سازنده با کشورهای منطقه در انتقال فناوری و صنعتی مهم‌ترین اقدام است، فعال‌سازی میزهای کالایی کشور و استانی با هدف شناسایی ظرفیت صادرات به کشورهای هدف با همکاری وزارت امور خارجه و بهره‌مندی حداکثری از روابط سیاسی در ایجاد بازارهای جدید و حوزه تامین است.

وی اضافه کرد: افزایش کارایی و فعال کردن رایزنان بازرگانی در حرکت رقبای ایران، ارائه اطلاعات کامل به بازرگانان ایرانی و تنوع‌بخشی به تجارت با کمک ارزهای محلی، توسعه بازارهای مرزی جهت افزایش صادرات و منابع خارج از کشور، بهره‌گیری از ظرفیت اتاق‌های بازرگانی با سایر کشورها و بخش خصوصی در روابط خارجی و گسترش بازارهای صادراتی از مهم‌ترین اقدامات است.

منبع: خبرگزاری ایرنا